Slaapapneusyndroom

Er zijn twee vormen van slaapapneu. De meest voorkomende vorm is het Obstructieve Slaap Apneu Syndroom (OSAS). Bij OSAS ontstaat er tijdens de slaap een verslapping van de spieren van de mond of keel, waardoor de luchtweg dichtklapt. Door het steeds (bijna) wakker worden, wordt de diepe slaap niet bereikt en geeft dit klachten van (over)vermoeidheid overdag. Bij ongeveer de helft van de patiënten met OSAS speelt de slaaphouding een rol. Vaak ontstaat de obstructie van de mond of keel bij het slapen op de rug en verdwijnt deze obstructie door op de zij te liggen. 

De tweede vorm is het Centrale Slaap Apneu Syndroom (CSAS) waarbij tijdens de slaap vanuit het ademhalingscentrum in de hersenen te weinig signaal naar de ademhalingsspieren gaat, waardoor de ademhaling onderbroken wordt. CSAS kan het gevolg zijn van hersenbeschadiging en ook voorkomen in combinatie met OSAS.

Bij OSAS is er doorgaans sprake van hevig snurken. Daarnaast kan er sprake zijn van steeds plots wakker schrikken, vermoeidheid overdag, niet uitgerust wakker worden, prikkelbaarheid, spierpijn (door verzuring van de spieren tijdens de slaap) en/of nachtelijk transpireren. Een veelgehoorde klacht is dat personen met OSAS overdag in slaap vallen door ernstige vermoeidheid. Verder is er een hoger risico op een verhoogde bloeddruk, hart- en vaatziekten, zoals boezemfibrilleren, en diabetes mellitus (suikerziekte). 

De volgende symptomen kunnen wijzen op slaapapneu:

• luid snurken met tijdelijk stoppen van de ademhaling
• vaak wakker worden door onrust, benauwdheid of transpiratie
• onrustig slapen
• vermoeidheid in de ochtend en slaperigheid overdag
• chronische vermoeidheid
• vergeetachtigheid
• hoofdpijn (met name in de ochtend)
• concentratie problematiek
• prikkelbaar (“kort lontje”)
• somberheid of depressiviteit
• seksueel disfunctioneren (potentiestoornis / impotentie) 

Overgewicht speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van OSAS, maar ook slanke mensen kunnen OSAS hebben. Daarnaast kan roken ook een rol spelen. Afwijkingen in het keel- neus- en oorgebied, bijvoorbeeld van de bijholten of neuspassage, maar ook een lage spierspanning in de mond bij slaapmiddelen of neurologische aandoeningen, kunnen ook de oorzaak zijn het ontstaan van OSAS.

Als uw cardioloog het vermoeden heeft dat er sprake is van slaapapneu, zal er een slaaponderzoek worden uitgevoerd. U krijgt dan meetapparatuur toegestuurd waarmee gekeken wordt of er werkelijk ademstops zijn. Indien er ademstops zijn kan er, met behulp van deze apparatuur, bepaalt worden hoe lang deze duren en hoe vaak deze voorkomen per uur. Het slaaponderzoek kan thuis plaatsvinden.

Na analyse van de gegevens door een longarts wordt bepaald of er sprake is van slaapapneu. Als OSAS wordt aangetoond dan is er soms aanvullende onderzoek door een KNO-arts nodig om een eventuele oorzaak in neus of keel vast te stellen. Het aantal ademstops per uur, de duur van de stops, maar ook de klachten van patiënt bepalen of er sprake is van lichte, matige of ernstige OSAS.

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk tegen slaapapneu, behandelingen gericht op de oorzaak, waarbij de OSAS helemaal kan verdwijnen of -als dat niet mogelijk is- behandeling om de ademstops te verminderen en daarmee de klachten en de kans op complicaties (zoals een ritmestoornis, een hoge bloeddruk en overige hart- en vaatziekten) te verminderen. Indien overgewicht een rol lijkt te spelen is het erg belangrijk om af te vallen, hiermee kan soms OSAS helemaal verdwijnen. 

Soms is een ingreep in het KNO-gebied nodig om een probleem te verhelpen, bijvoorbeeld een blokkade in neus of keel, of een abnormale vorm van de kaak. Bij anderen is het voldoende om ‘s nachts een speciale beugel te dragen die ervoor zorgt dat de tong niet naar achter valt en de luchtweg kan obstrueren. Bij patiënten die de ademstops overwegend hebben als ze op de rug liggen kan een apparaatje bevestig aan de patiënt een trilsignaal geven zodra er naar de rug wordt gedraaid, hiermee wordt patiënt gestimuleerd om op de zij te liggen.

Ook kan een beademingsapparaat gebruikt worden bij ernstige vormen van OSAS. Bij de beademing wordt gebruik gemaakt van een lichte positieve luchtdruk waardoor de luchtwegen open blijven. Er zijn verschillende varianten van dit type beademing, de meest gebruikte is de zogenaamde, Continuous Positive Airway Pressure (CPAP). Bij deze vorm is er een continue lichte positieve luchtdruk in de luchtwegen waardoor deze te allen tijden opblijven en u weer een goede nachtrust tegemoet gaat.