Wat zijn auto-immuunziekten?
Auto-immuunziekten, denk bijvoorbeeld aan multiple sclerose (MS) of Reumatoïde Artritis, zijn aandoeningen waarbij het immuunsysteem van het lichaam zich tegen zichzelf keert en chronische ontstekingen veroorzaakt. Deze ontstekingen kunnen leiden tot problemen in de bloedvaten, zoals het verdikken van de vaatwand, vernauwing van de bloedvaten en zelfs verstopping; een proces dat ook “atherosclerose” wordt genoemd. Dit verhoogt het risico op een hartaanval of beroerte.
De slagaders blijven gezond door endotheelcellen, deze cellen bekleden de binnenkant van de slagaders. Auto-immuunziekten kunnen deze endotheelcellen beschadigen, wat kan leiden tot atherosclerose en het vernauwen van de bloedvaten. In sommige auto-immuunziekten worden auto-antilichamen geproduceerd die rechtstreeks schade toebrengen aan het hart en de bloedvaten. Een voorbeeld hiervan zijn antifosfolipide-antilichamen, die het risico op de vorming van bloedstolsels verhogen, wat kan leiden tot plotselinge afsluiting van bloedvaten. Bepaalde auto-immuunziekten, zoals systemische lupus erythematosus (SLE), kunnen ook leiden tot stofwisselingsproblemen, zoals verhoogde cholesterolwaarden (dyslipidemie) en diabetes mellitus. Deze factoren zijn bekende risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
Hoe vaak komt het voor in Nederland?
Auto-immuunziekten komen opmerkelijk vaak voor in Nederland. De meest voorkomende auto-immuunziekten zijn: Reumatoïde artritis (RA), systemische lupus erythematosus (SLE) en Multiple Sclerose (MS). Reuma komt vaker voor bij vrouwen, met een verhouding tussen vrouwen en mannen van ongeveer 3:1. In Nederland wordt het aantal reuma patiënten geschat op ongeveer 0.6 tot 0.8% van de bevolking, dat zijn er aanzienlijk veel.
Ook de auto-immuunziekte SLE treft voornamelijk vrouwen, met een verhouding tussen vrouwen en mannen variërend van 4:1 tot 15:1. In Nederland wordt het aantal geschat op ongeveer 3 tot 5 gevallen per 100.000 inwoners. Daarnaast komt MS ook vaker voor bij vrouwen, waarbij vrouwen bijna twee keer zo vaak worden getroffen als mannen. Nederland heeft een van de hoogste prevalentiecijfers van MS in Europa, met ongeveer 10.000 tot 12.000 mensen die met de aandoening leven.
Hoe voorkomen we complicaties?
Belangrijk is dat de auto-immuunziekte optimaal wordt behandeld met corticosteroïden en immunosuppressiva. Daarnaast is het essentieel dat ziekten die voortkomen uit de auto-immuunreactie van het lichaam zoals een hoge bloeddruk, verhoogd cholesterol en diabetes in een vroeg stadium worden vastgesteld en worden behandeld. Hiervoor werken de cardiologen van Cardiologie Centra Nederland intensief samen met reumatologen, internisten, gynaecologen en huisartsen. Als patiënten met een auto-immuunziekte klachten krijgen die mogelijk veroorzaakt worden door een hartprobleem, zal een verwijzing van de huisarts naar onze cardiologen plaatsvinden. Bij ons kunnen patiënten zonder wachttijd terecht. Dat is belangrijk, want hoe eerder het probleem bekend is hoe beter de effecten van een behandeling.
