In zeldzame gevallen wordt er tijdens een onderzoek iets ontdekt waarvoor de patiënt niet werd onderzocht, dit noemen we een toevalsbevinding. Dit lijkt ook het geval te zijn bij de diagnose van kanker bij koning Charles III. De koning werd onderzocht in verband met een vergrote prostaat. Het koningshuis meldde dat er kanker is ontdekt, maar niet in de prostaat. Hoe kan een andere diagnose gesteld worden dan waarvoor de patiënt kwam? Dit gaat waarschijnlijk om een toevalsbevinding. Er wordt niet speciaal gezocht naar een bepaalde diagnose, maar deze wordt per toeval gevonden.
Ook bij Cardiologie Centra Nederland komt het enkele keren per jaar voor dat een patiënt naar ons wordt doorverwezen voor een hartonderzoek en we iets anders zien. Bijvoorbeeld een patiënt die door de huisarts wordt verwezen wegens pijn op de borst. De cardioloog voert enkele onderzoeken uit en ziet gelukkig geen hartafwijkingen, maar wel een onverwachte bevinding. Op de CT-scan van de borst vermoeden we longkanker in een vroeg stadium. De patiënt wordt direct naar de longarts verwezen. Dankzij de vroege diagnose van de kanker kan er snel met een behandeling worden gestart. Een snel gestarte behandeling leidt veelal tot een grotere kans op genezing.
"Dit zien we enkele keren per jaar in onze praktijk", vertelt dr. Aernout Somsen, cardioloog en mede-oprichter van Cardiologie Centra Nederland. “Een patiënt wordt naar ons doorverwezen voor hartonderzoek en wij maken indien nodig een CT scan om een kransvat vernauwing aan te tonen dan wel uit te sluiten. Bij zo’n hartscan worden alle structuren in de borstkas afgebeeld. Zo komen soms per toeval ook eventuele tumoren in de longen, longvliezen, slokdarm en lymfeklieren aan het licht.”
Het is te verklaren dat we soms longkanker vinden bij patiënten met pijn op de borst. “Bij patiënten met pijn op de borst in combinatie met bepaalde risicofactoren zoals roken, is de verdenking op een vernauwing in de kransvaten hoog. Roken kan echter ook leiden tot longkanker”, licht Somsen toe.
Toevalsbevindingen tijdens cardiologisch onderzoek brengen diverse uitdagingen met zich mee. Enerzijds bieden deze bevindingen een unieke kans om vroeg een diagnose te stellen van een aandoening die anders nog niet was opgemerkt. “Snelle start van een behandeling geeft, over het algemeen, een hogere kans op overleving”, aldus Somsen. “Anderzijds kunnen deze ontdekkingen leiden tot onnodige angst, verdere tests en interventies die een mogelijk risico vormen voor de patiënt. Een toevalsbevinding vraagt om een multidisciplinaire aanpak.”
Cardiologie Centra Nederland heeft een multidisciplinaire aanpak waarbij verschillende deskundigen kunnen worden bereikt om eventuele toevalsbevindingen effectief te interpreteren en de patiënt optimaal te adviseren over de beste behandelstrategie. Somsen: “Het is van groot belang dat de cardioloog direct een team van specialisten, zoals longartsen en internisten (oncologen), kan inschakelen voor de juiste interpretatie van de bevindingen. We moeten als deskundigen elkaar weten te vinden en samenwerken voor de beste patiëntenzorg.”
Wij bieden cardiologische zorg, maar ook als er onverwacht een ander probleem wordt gevonden zorgen we voor de juiste zorg voor onze patiënten. Dat is zorg die klopt.
