085 – 303 86 20

Spontane Coronair Arterie Dissectie (SCAD); een miskende ernstige hartaandoening

closeup young woman touching chest outdoors

In de cardiologie is een hartinfarct een veelvoorkomend probleem dat we te allen tijde willen voorkomen. Meestal ontstaat een hartinfarct door een acute beschadiging van een reeds “vervette” vaatwand. Maar wist je dat de aandoening SCAD ook tot een hartinfarct kan leiden? SCAD is een zeldzame hartaandoening die in 90% van de gevallen, voorheen gezonde, vrouwen tussen de 40-50 jaar treft.

Spontane Coronair Arterie Dissectie (SCAD) is een ernstige hartaandoening die kan leiden tot een hartinfarct. Bij deze aandoening is er -ongemerkt- een beschadiging in een kransslagader ontstaan. Kransslagaders voorzien het hart van zuurstof, een onbehandelde beschadiging kan leiden tot een hartinfarct.

De achterliggende oorzaak verschilt van het klassieke hartinfarct. Bij SCAD gaat het om een scheuring tussen weefsellagen in de wand van een kransslagader. De lagen raken als het ware los van elkaar, waardoor er bloed tussen beide lagen kan komen. Bij een klassiek hartinfarct is een beschadiging van een ‘vervette’ (atherosclerotische) vaatwand de oorzaak.

Gelukkig komt deze aandoening niet vaak voor. Gevolg daarvan is dat juist omdat het een zeldzame aandoening betreft, er vaak te weinig aandacht voor is. Zo blijft de aandoening relatief onbekend en wordt deze daardoor onderschat.

Wij vinden het belangrijk om aandacht te schenken aan deze aandoening. De gevolgen kunnen immers groot zijn. Opvallend is dat 90% van alle patiënten met SCAD vrouw is in de leeftijd van 40-50 jaar. Daarmee is de gemiddelde leeftijd van deze patiënten lager dan bij het klassieke hartinfarct. Het treft dus vooral jonge, voorheen gezonde, vrouwen.

Hoe ontstaat SCAD?

Het mechanisme achter Spontane Coronary Artery Dissection (SCAD) is nog niet volledig bekend, maar er zijn verschillende hypothesen.

SCAD wordt veroorzaakt door een scheiding van weefsellagen in de vaatwand van de slagaders die de hartspier van bloed voorzien. Dit leidt tot de vorming van een bloedprop (trombose) in de vaatwand, waardoor het vat acuut afsluit en de bloedstroom naar de hartspier wordt belemmerd. Er ontstaat een hartinfarct.

Gedacht wordt dat SCAD het gevolg is van een zwakke binnenste laag van de kransslagader wand, ook wel de ‘media’ genoemd. Deze zwakte kan het gevolg zijn van afwijkingen in de structuur of samenstelling van het bindweefsel van de media. Hierdoor kan de binnenste laag loskomen van de buitenste laag, waardoor er ruimte ontstaat voor bloed om tussen de weefsellagen te dringen en een scheiding te veroorzaken.

Welke factoren spelen een rol bij SCAD?

De zwakte in de binnenste laag van de kransslagader wand kan worden veroorzaakt door factoren als: 

  • Hormonale veranderingen:
    Deze veranderingen tijdens en na de zwangerschap en tijdens de overgang, kunnen invloed hebben op de structuur en elasticiteit van de vaatwand. Zij kunnen de bindweefselcomponent van de vaatwand verzwakken waardoor de kans op SCAD rondom de zwangerschap en overgang toeneemt.

  • Lichamelijke en mentale stress:
    Deze stress kan bijdragen aan het ontstaan van SCAD. Deze fysieke en mentale stress kunnen de druk op de kransslagaders vergroten waardoor de “media” los kan scheuren van de andere weefsels en het vat acuut kan afsluiten.

  • Ontstekingsprocessen:
    Deze kunnen leiden tot beschadiging van de slagaderwand waardoor een scheuring van de “media” kan optreden waardoor de kransslagader afgesloten raakt.

Er zijn dus meerdere hypothesen, maar SCAD is een complexe en nog onvoldoende begrepen aandoening. Gelukkig proberen onderzoekers het ontstaan van SCAD beter te begrijpen om effectievere behandelingsstrategieën te ontwikkelen om het risico op deze ernstige aandoening te verkleinen.

Hoe kunt u de hartaandoening herkennen?

De symptomen van SCAD kunnen zeer misleidend zijn en leiden vaak niet tot de juiste diagnose, mede gezien de lage leeftijd van een voorheen gezonde patiënt. Klachten die op de aandoening kunnen wijzen zijn plotselinge en intense pijn op de borst en kortademigheid in combinatie met zweten en misselijkheid. Ook kunnen deze patiënten hartkloppingen, duizeligheid en soms wegraking ervaren. 

Spontane splijting (dissectie) van de kransslagader is een zeldzame en raadselachtige hartaandoening. Een verraderlijke aandoening, die zelfs jonge en verder gezonde vrouwen treft. Het herkennen van de risicofactoren, het begrijpen van de symptomen en het zoeken naar onmiddellijke medische hulp zijn essentieel. 

Wij houden u op onze site op de hoogte van de ontwikkelingen.