Wat is Lipoproteïne(a)?
Lipoproteïne(a), ook wel afgekort als Lp(a), is een type cholesterol dat sterk gelinkt is aan het ontstaan van aandoeningen aan het hart en de bloedvaten zoals een hartinfarct of beroerte. Lp(a) lijkt op het ‘slechte’ cholesterol LDL, maar heeft een extra eiwitdeeltje, het apolipoproteïne(a). Dit zorgt ervoor dat de structuur van Lp(a) bijzonder plakkerig is, wat betekent dat het zich gemakkelijk kan ophopen in de wanden van de slagaders. Dat kan leiden tot vernauwing van de aders door verkalking en vervetting. Ook trombose en aortaklep verkalking, leidend tot aortaklepstenose, behoren tot de risico’s.
Hoe ontstaat de cholesterolverhoging?
Een verhoging van het cholesterol Lp(a) kan ontstaan door een genetische afwijking. Wereldwijd heeft 20-30% van de mensen een verhoogd Lp(a). Regionaal kan dit verschillen aangezien dit afhankelijk is van de lokale genenpool. Tot voor kort was er geen specifieke behandeling om het Lp(a) te verlagen, maar nu biedt nieuw onderzoek hoop.
Nieuwe medicatie getest: Muvalaplin
In 2023 is er een nieuw medicijn getest op gezonde personen en leidde tot een afname van Lp(a) tot wel 65%. Deze medicatie, Muvalaplin genaamd, is het eerste orale geneesmiddel dat specifiek gericht is op het verlagen van Lp(a) en kan levensreddend zijn voor patiënten met hart- en vaatziekten.
Nog niet in Nederland verkrijgbaar
Het middel is nog niet verkrijgbaar in Nederland, maar er zijn grotere klinische trials gestart om te bepalen of het medicijn ook leidt tot minder hart-, vaat- en klepaandoeningen bij patiënten met een verhoogd Lp(a). Aangezien deze cholesterolverhoging tot nu toe onbehandelbaar was, is het voor mensen met een verhoogd Lp(a) geweldig nieuws als er een effectieve behandeling beschikbaar komt.
Wanneer is onderzoek naar een verhoogd Lp(a) nodig?
Zoals gezegd ontstaat de verhoging van het cholesterol Lp(a) door een genetische afwijking. Bij onderstaande punt is onderzoek aan te raden:
- Bij een sterk belaste familiegeschiedenis waarbij hartaanvallen, een beroerte of een andere hart- en vaatziekte op lage leeftijd voorkomt. Daarmee bedoelen we: vóór 55 jaar bij mannen en vóór 65 jaar bij vrouwen.
- Patiënten met vroegtijdig optreden van hart- en vaatziekten, in het bijzonder wanneer er geen sprake is van klassieke risicofactoren als roken, diabetes, hypertensie of een verhoogd LDL-cholesterol.
- Patiënten met een aortaklepstenose op lage leeftijd, zonder een afdoende verklaring voor de klepverkalking.
In al deze gevallen kan het bepalen van een het Lp(a) nuttig zijn en misschien kunt u binnen afzienbare tijd behandeld worden met dit nieuwe medicijn.
Wij blijven de verdere ontwikkeling van mogelijke Lp(a) verlagende medicatie volgen. Met dit onderzoek is wederom een mooie stap gezet in het verlagen van het cardiovasculair risico.
