085 – 303 86 20

Nieuw onderzoek: is intermittent fasting veilig?

alarm glass water near fruits

Intermittent fasting is een voedingspatroon waarbij een groot deel van de dag (12 uur of 16 uur) niet wordt gegeten. De stelregel is vooral: er wordt elke dag langer gevast dan gegeten. Deze methode is al jarenlang populair voor vermindering van lichaamsgewicht. Onlangs zijn er nieuwe bevindingen gepubliceerd over de langetermijneffecten van intermittent fasting en de impact op hart- en vaatziekten. Cardioloog dr. Aernout Somsen heeft dit onderzoek beoordeeld en deelt zijn medische inzichten, waarbij hij benadrukt dat het belangrijk is om kritisch te blijven.

Intermittent fasting biedt voordelen bij het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten. Dit 'eenvoudige voedingspatroon' leidt namelijk tot gewichtsverlies, vermindert ontstekingsprocessen, verbetert insulineresistentie en helpt de bloeddruk naar een normaal niveau te brengen. Deze positieve effecten worden al binnen enkele maanden zichtbaar en zijn door eerdere studies bevestigd.

Resultaten van het nieuwe onderzoek

Deze maand deelden onderzoekers van de Shanghai Jiao Tong Universiteit in China hun eerste bevindingen van een onderzoek naar de langetermijneffecten van intermittent fasting. Er wordt vermeld dat zij die dit voedingspatroon hanteren (het beperken van de tijd waarin men eet en drinkt tot minder dan acht uur per dag), mogelijk verband houdt met een verhoogd risico op overlijden door hart- en vaatziekten. Volgens dit onderzoek liepen deze mensen bijna twee keer zo'n hoog risico (91 procent) om te overlijden aan hart- en vaatziekten in vergelijking met degenen met een ‘normaal voedingspatroon’ (12 tot 16 uur per dag eten en drinken). Ook wordt vermeld dat mensen met een voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten aan het begin van het onderzoek een 66 procent hoger risico hadden op overlijden aan hart- en vaatziekten als ze hun eetperiode beperkten tot acht of tien uur. 

Hoe is het onderzoek uitgevoerd? 

Een positief aspect van dit onderzoek is de grootte en vertegenwoordiging van de onderzoeksgroep. De onderzoekers volgden ongeveer 20.000 volwassenen in de Verenigde Staten, de man-vrouwverdeling bij het onderzoek was gelijk en met een gemiddelde leeftijd van 49 jaar. Er is gedetailleerde voedingsinformatie van twee enquêtes die de deelnemers hadden ingevuld als onderdeel van de ‘Amerikaanse National Health and Nutrition Examination Survey’ geanalyseerd. Vervolgens is er gekeken (in de follow-up) wie er in de acht jaar daarna was overleden en waarom.

Wat betekenen deze resultaten? 

Deze nieuwe studie lijkt tegen te spreken wat eerdere onderzoeken hebben aangetoond over de gunstige effecten van intermittent fasting op korte termijn. Het nieuwe onderzoek zegt echter niet direct dat intermittent fasting leidt tot een hoger risico op hart- en vaatziekten. Er zijn namelijk enkele belangrijke beperkingen aan dit onderzoek die de conclusies in twijfel trekken:

  • Het gaat hier om een 'observationele studie'. Dat is minder waardevol dan een 'prospectief gerandomiseerd onderzoek', waarbij intermittent fasting direct wordt vergeleken met een normaal eetpatroon. In een observationele studie kan alleen een verband worden aangetoond tussen twee factoren en geen oorzaak-gevolgrelatie.
  • Verder hebben deelnemers slechts enkele dagen hun eetpatroon schriftelijk gerapporteerd, wat bekendstaat als onbetrouwbaar. Veranderingen in het eetpatroon tijdens de follow-up werden niet gemeten. Ook is een gemiddelde follow-up periode van 8 jaar relatief kort als het gaat om het beoordelen van gezondheidseffecten van een specifieke levensstijl.
  • Het is ook belangrijk op te merken dat intermittent fasting kan worden beïnvloed door factoren zoals onregelmatig werk, een laag inkomen en ernstig overgewicht, wat allemaal onafhankelijke risicofactoren zijn voor hart- en vaatziekten.

Cardioloog dr. Aernout Somsen: ''Er is duidelijk medisch bewijs dat de korte termijn effecten van intermittent fasting positief zijn voor hart- en vaatziekten. Deze nieuwe studie geeft aan dat we kritisch moeten kijken naar de langetermijneffecten en dat er meer onderzoek nodig is, bijvoorbeeld door het uitvoeren van een prospectief gerandomiseerd onderzoek. De data uit dit recente onderzoek zijn niet overtuigend genoeg dat we moeten twijfelen aan de gunstige effecten van intermittent fasting. We zien intermittent fasting als een veilige manier om het risico op hart- en vaatziekten te verminderen.''