Extrasystole, algemeen bekend als ‘overslaan van het hart’ of ‘hartkloppingen’ is een aandoening waarbij het lijkt of er een hartslag wordt overgeslagen. Hartkloppingen hebben een grote impact op het dagelijks leven van patiënten. U kunt bijvoorbeeld moeilijk in slaap komen, als uw hart ‘vreemd aan het doen’ is. Ook kan het u ongerust maken. Het goede nieuws is dat hartkloppingen vaak onschadelijk en tijdelijk van aard zijn. Maar laten we, voordat we ingaan op de risico's, kort ingaan op wat hartkloppingen precies zijn.
Wat zijn hartkloppingen?
Het natuurlijke ritme van het hart wordt gecontroleerd door elektrische signalen die voorafgaan aan de samentrekking van de hartboezems en kamers. Onregelmatige hartslagen ontstaan wanneer een abnormaal (extra) elektrisch signaal een voortijdige samentrekking veroorzaakt, waardoor het hartritme heel even onregelmatig is. De onregelmatige hartslag kan ontstaan in de hartboezems (atriale extrasystolen) of de hartkamer (ventriculaire extrasystolen). Alleen op een hartfilmpje (ECG) kan worden bekeken waar deze extra slag bij u ontstaat.
Wat is de oorzaak van een onregelmatige hartslag?
Een extrasystole kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder stress, cafeïne, nicotine, alcohol, bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld adrenaline-achtige stoffen in longmedicatie) of onderliggende hartaandoeningen. Iedereen heeft weleens een onregelmatige hartslag, maar als dit leidt tot hartkloppingen die zorgen voor klachten in uw dagelijks leven, benauwdheid, pijn op de borst, duizeligheid of zelfs wegraking is onderzoek nodig, om een onderliggende hartaandoening uit te sluiten.
Wat zijn de risico’s van hartkloppingen?
Allereerst is het goed om nogmaals te benadrukken dat in de meeste gevallen extrasystolen onschadelijk zijn en er ook geen specifieke behandeling nodig is. Voor sommige personen, vooral degenen met (reeds bestaande) hartaandoeningen, kunnen zich echter bepaalde risico's voordoen:
- Hartfalen
Frequente of langdurige extrasystolen kunnen leiden tot vermindering van de pompfunctie van het hart; hartfalen. Hierdoor kunnen conditieverlies, moeheid, benauwdheid en vocht vasthouden (oedeem) optreden.
- Angst en onzekerheid
De onregelmatige hartslag kan het gevoel van een ‘fladderend’ hart veroorzaken, wat vaak leidt tot ongemak en angst.
- Flauwvallen
In zeldzame gevallen kunnen extrasystolen (als deze zeer veel voorkomen) leiden tot een plotselinge daling van de bloeddruk, waardoor een wegraking (flauwvallen) ontstaat.
- Hartritmestoornis
In sommige gevallen kunnen chronische extrasystolen aanleiding geven tot ernstiger ritmestoornissen, dit zijn langduriger afwijkingen in het hartritme, bijvoorbeeld: atriumfibrilleren of ventriculaire tachycardie). Een cardiologisch onderzoek en een behandeling zijn in dit geval noodzakelijk.
Angst door een onregelmatige hartslag
De psychologische impact van hartkloppingen kan groot zijn. Een onregelmatige hartslag kan de kwaliteit van leven serieus aantasten. Het kan zorgen voor angst en ongerustheid, wat kan leiden tot stress en mogelijk zelfs paniekaanvallen (met meer hartkloppingen tot gevolg).
Als u frequente of aanhoudende extrasystolen ervaart, is het van belang om dit met uw huisarts te bespreken. Deze kan een ECG maken of een ritmeanalyse uitvoeren gedurende 24 uur (Holter ECG). Indien u ook klachten (alarmsymptomen) van pijn op de borst, benauwdheid, duizeligheid en (bijna) wegraking ervaart, zal uw huisarts u doorverwijzen naar een cardioloog.
Wat te doen bij een onregelmatige hartslag?
In veel gevallen kunnen hartkloppingen worden beheerst door een aantal zaken aan te passen in de leefstijl. Verminder de inname van cafeïne en alcohol, probeer stress te voorkomen of te verlagen en zorg voor voldoende slaap. Hopelijk zullen uw klachten op termijn afnemen. In sommige gevallen kan behandeling met medicijnen of een ablatiebehandeling nodig zijn. Met deze laatste ingreep wordt getracht het “focus” waar de extra slag ontstaat, blijvend uit te schakelen.
Hoewel extrasystolen dus over het algemeen onschadelijk zijn, kunnen ze voor een hoop ongemak zorgen en in bepaalde gevallen ook risico's opleveren, vooral voor degenen met een (reeds bestaande) hartaandoening. Zorgen de aanpassingen in uw leefstijl er niet voor dat uw klachten verdwijnen en is er sprake van één van de bovengenoemde alarmsymptomen? Neem dat contact op met uw huisarts die u, indien nodig, naar ons kan doorverwijzen voor verder onderzoek. Dan zorgen wij dat de zorg voor u (regelmatig) klopt!