Beroerte

Er zijn verschillende reden voor verminderde bloedtoevoer naar de hersenen:

Bloeding

Hierbij scheurt een slagader en treedt het bloed buiten de slagader zodat het bloed de hersencellen niet meer kan bereiken. Men spreekt van een 'bloedig' CVA ofwel een hersenbloeding.

Stolselvorming (trombo-embolie)

• Door een kleine beschadiging van de vaatwand (atherosclerose) kan een stolsel (propje of trombus) in de slagader ontstaan en wordt de bloeddoorstroming gestopt en ontstaat een ischemisch CVA.
• Als er een bloedpropje losschiet vanuit een andere plaats in het lichaam en dit wordt door de bloedstroom meegevoerd naar de hersenvaten. Dit heet een embolus (of embolie) en kan een herseninfarct veroorzaken. Zo’n stolsel kan afkomstig zijn uit het hart. Dit komt voor bij patiënten met boezemfibrilleren die geen bloedverdunning gebruiken. Ook dit wordt een ischemisch CVA genoemd.

Als de hersenen te weinig zuurstofrijk bloed krijgen en een herseninfarct ontstaat zal een storing van de hersenfuncties optreden zoals een gestoorde motoriek (bewegen), spraak, gevoel en begrip (cognitie).

De volgende acute symptomen kunnen optreden bij een herseninfarct (CVA, TIA en bloedig CVA):

• spraakstoornis (afasie)
• niet kunnen bewegen van lichaamsdeel (verlamming van een arm, been, aangezichtsspieren zoals de mondhoek)
• gevoelsstoornis in een deel van het lichaam
• gedeeltelijke blindheid (hemianopsie)
• evenwichtsstoornis / duizeligheid
• dubbelzien

Stolsels, ofwel trombo-embolie, kunnen een beroerte veroorzaken. Trombo-embolie kunnen ontstaan in het hart bij patiënten met boezemfibrilleren die geen bloedverdunning gebruiken.

Tevens kunnen door andere afwijkingen zoals klepziekten, een 'gaatje' in het hart een CVA ontstaan. Daarom zal er altijd een consult plaatsvinden bij een cardioloog in geval van een beroerte.

Daarnaast hebben een hartinfarct en een herseninfarct vaak dezelfde oorzaak: vaatwand vervetting ofwel atherosclerose. Dit ontstaat door risicofactoren als: roken, te weinig bewegen, overgewicht, hoge bloeddruk, verhoogd cholesterol, diabetes mellitus en erfelijkheid.

Bij symptomen van een CVA/beroerte is snelheid geboden. Direct transport naar een ziekenhuis is van groot belang: hoe eerder de bloedtoevoer naar de hersenen wordt hersteld hoe meer hersencellen in leven blijven.

In het ziekenhuis direct onderzoek worden gedaan om een onderscheid te maken tussen een stolsel en een bloeding als oorzaak voor de beroerte. Hiervoor kan acuut een CT-scan worden gemaakt.

Bij een bloedstolsel:
Als de patiënt binnen 4.5 tot 6 uur in het ziekenhuis is, kan een bloedstolsel (trombus) worden opgelost worden door medicijnen (trombolyse) of kan het vat weer doorgankelijk worden gemaakt met behulp van een een slangetje (katheter) dat via een bloedvat in de lies wordt ingebracht en opgeschoven wordt naar het afgesloten hersenbloedvat. Het stolsel wordt daar verwijderd met een zuiger of aan de kant gedrukt met een stent. Deze procedure heet trombectomie.

Bij een hersenbloeding:
In dat geval wordt vaak afgewacht. Een bloeding in de hersenen stoppen is vaak niet mogelijk. Het stoppen kan wel bespoedigd worden door de bloeddruk in de slagaders te verlagen. 
Als de bloeding berust op een scheuring van een uitstulping van een bloedvat (aneurysma) in de hersenen dan kan op twee manieren getracht worden de bloeding te stoppen:

1. Coilen: opvullen van de uitstulping met dun draadje van platina
2. Clippen: via een operatie wordt een klemmetje geplaatst op de uitstulping

Een beroerte heeft een enorme impact op de patiënt. Onzekerheid en omgaan met een mogelijk definitieve beperkingen, vergen veel van de patiënt in de herstelperiode. Na de ziekenhuisbehandeling zal een periode van revalidatie volgen. (gedeeltelijk) herstel van hersenfuncties kan maanden tot een jaar in beslag nemen. Strikte regulatie van bloeddruk, cholesterol en leefstijl is noodzakelijk en wordt al gestart tijdens opname in het ziekenhuis en zal vervolg krijgen tijdens revalidatie en poliklinische controle bij de cardioloog of internist.